Jednym z ważnych elementów naszego życia jest nawiązywanie relacji.  Bez względu na to, czy tego chcemy, czy nie, zawsze je tworzymy, każdego dnia, czy to z osobami przypadkowo napotkanymi, czy też z naszymi bliskimi, czy rówieśnikami. Jednak najważniejsze dla nas  są relacje jakie tworzymy z najbliższymi osobami lub osobami z którymi często się spotykamy. Zależy nam, aby były one jak najlepsze, bo wtedy czujemy się zadowoleni, akceptowani i wiemy ,że możemy na nich liczyć i otrzymać wsparcie.

Rita Pierson w swoim wystąpieniu mówi, jak ważne są relacje międzyludzkie. Mówi  także o tym, że brak relacji między nauczycielem , a uczniem nie wróży nic dobrego, bo uczeń, który nie lubi nauczycieli nie chce się uczyć.

https://www.ted.com/talks/rita_pierson_every_kid_needs_a_champion?language=pl

Obecnie modna Pozytywna Dyscyplina także mówi „najpierw stwórz relacje, potem napraw sytuacje”, a  Stephen Covey, że należy najpierw starać się zrozumieć , a potem być zrozumianym. O tym, że relacje to najważniejszy czynnik , który ma wpływ na naukę pisze także John Hattie powołując się na liczne badania.

Brak relacji, rozmów powoduje wycofanie, a więc nie tworzy to poczucia bezpieczeństwa i akceptacji, a co za tym idzie powoduje zdenerwowanie, stres, co nie wpływa na  przyswajanie wiedzy. Jeśli uczeń z nauczycielem ma dobre relacje, to staje się on otwarty, odważny, aby prezentować swoje pomysły. Jest kreatywny i zmotywowany. Ma zaufanie do swojego nauczyciela, że każdy pomysł, pytanie będzie zaakceptowane. W dobrej, przyjaznej atmosferze, pozbawionej lęku i strachu nasz mózg, a zwłaszcza mózg młodego człowieka chce się uczyć. Co z tego wnika, że często to nie niechęć do nauki, a niesprzyjające warunki w klasie powodują brak motywacji do nauki.

Więc jak budować relacje?  Na ten temat można znaleźć wiele ciekawych stron i informacji. Ważne jest jednak, aby sobie uzmysłowić, że na relacje mamy wpływ my sami, ale za nim do tego dojdziemy z pewnością trzeba nauczyć się nazywać swoje emocje, a następnie nauczyć się odczytywać emocje swoich bliskich i osób z którymi będziemy pracować. Trzeba podjąć wysiłek, aby starać się kogoś zrozumieć, doceniać, a nie oceniać, bo wszyscy przecież  mamy takie same potrzeby i pragnienia. Trzeba być bardziej uważnym na siebie i drugiego człowieka.

W klasie oprócz zajmowania się tematem potrzeb oraz uczuć, nauczyciel powinien zbierać informacje na temat mocnych stron ucznia, jego sposobie reagowania, aby poprzez rozmowę i przemyślane działanie wspierać ucznia, ale także wspierać samego siebie. Znając mechanizmy zachowania swoich uczniów łatwiej jest nam ich zrozumieć i odpowiednio modulować swoje zachowanie. Dobrostan nasz i naszych uczniów są w równym stopniu ważne.

Do rozwijania tych wyżej wymienionych działań proponuję zastosowanie przykładów myślenia krytycznego, które właśnie rozwija postawę „ Rozpoznajesz swoje i innych emocje (potrzeby)”, a także jest techniką , która pozwala zbierać i analizować informacje o klasie. Naukę o emocjach rozpoczynamy już od przedszkola,  poprzez czytanie bajek, odgrywania scenek, analizowania wierszy i innych zabaw. Najpierw uczymy się je poznawać, obserwować, nazywać, a później odkrywać je u siebie i innych.

Dlatego też w klasie pierwszej posłużyłam się wierszem pt. „Leń” Jana Brzechwy, aby rozwijać wymienione poniżej postawy, a także kompetencje takie jak: kreatywność, kooperacja, komunikacja, myślenie krytyczne.

Myślenie krytyczne przykłady

Rozwijane postawy: „ Rozpoznajesz swoje i innych emocje (potrzeby)”

                                      „Myślisz o konsekwencjach”

Rutyny: MOST1, MOST2, Początek, środek, koniec.

Krótki scenariusz- klasa pierwsza:

1. Wybierz obrazek przedstawiający jak się czujesz – emotikony lub inne.
2. Krótka analiza co dzieci wiedzą na temat „lenistwa”- zastosowanie rutyny MOST1
3. 
4. Czytanie wiersza „Leń” J. Brzechwy

Analiza wiersza: Co robił leń? Czego nie robił leń? Jak się czuł, gdy nic nie robił? Czy czasami masz lenia? Jak się wtedy czujesz? Jakie mogły być konsekwencje bohatera opowiadania.

5. Zabawa z czasownikami z zaprzeczeniem „nie”- dzieci wykonują polecenia, nie zgodne z poleceniem. Np. podskoczcie- dzieci nie skaczą, nie krzyczcie- dzieci krzyczą
6. Dzieci szukają jaka jest zasada pisowni „nie” z czasownikami oglądając przykłady, szukając także w wierszu. Zapisują notatkę.
7. Na dywanie ułożone są obrazki, początek, środek sytuacji np. Dziecko bawiło się klockami, ale nie posprzątało. Zadaniem dzieci jest dorysowanie co mogło się wydarzyć – zastosowanie rutyny początek, środek, koniec.

8. Po dołożeniu obrazków do danej sytuacji analiza co się mogło wydarzyć, jak się ktoś poczuł.
9. Zabawa drama- odegranie scenki, której celem jest nazywanie emocji złość, lęk, strach, przerażenie.
10. Rozmowa na temat lenistwa: Czy my bywamy leniwi? Dlaczego ludzie są leniwi?
11. Zastosowanie rutyny MOST2, na podsumowanie lekcji.
12. Wybierz buźkę z jakimi emocjami kończysz zajęcia.
13. 

Bardzo ciekawe są wnioski dlaczego ktoś jest leniem. Odwołanie do złego odżywiania, braku ruchu, złego planowania. Dzieci w rozmowie mówiły także, że czasami potrzebujemy odpoczynku i wtedy nie chce się nam nic robić. Ale była grupka, która mówiła, że jak za długo to nic nie robią, to źle się z tym czują. Mówili także o konsekwencjach lenistwa. Jeśli ktoś nie będzie pracował, to będzie miał coraz więcej pracy, a ten kto się nie chce uczyć czytać to i tak będzie musiał kiedyś tego się nauczyć. W MOST2 widać mniej treści, ale proszę zwrócić uwagę jak są bardziej precyzyjne i trafne. MOST2 posłużył nam tutaj do podsumowania lekcji, a także analizy dla nauczyciela czy temat należy jeszcze raz opracować, czy można przejść do kolejnych emocji.