Zapoznajcie się Państwo z tym materiałem i zobaczcie, na jakim etapie jesteście teraz (oczywiście najczęściej):

Dowiedz się, na którym etapie rozwoju myślenia krytycznego jesteś

A – WIEM, ŻE WIEM – cechy myśliciela pozbawionego refleksji

• nie zauważamy, że notorycznie dokonujemy schematycznych założeń, formułujemy oceny i opinie. Poruszamy się tylko w ograniczonym zakresie swojego punktu widzenia;
• mylimy fakty z niesprawdzonymi informacjami, nie potrafimy dokonać analizy zachodzących pomiędzy nimi zależności;
• posiadamy egocentryczne tendencje skupiania się na sobie, które odgrywają dominującą rolę w procesie myślenia;
• widoczny jest w nas brak motywacji oraz umiejętności dostrzeżenia, w jak ogromnym stopniu jesteśmy skoncentrowani na sobie i jak bardzo kierujemy się własnymi uprzedzeniami.

B – CZY NA PEWNO WIEM? – na tym etapie rozpoczyna się rozumowanie i ocena, zaczynamy dostrzegać, że:

• robimy wątpliwe założenia;
• opieramy się na fałszywych, niekompletnych albo wprowadzających w błąd informacjach;
• wnioskując nie opieramy się na posiadanych faktach;
• nie daje nam się rozpoznać istotnych problemów, jakie mamy;
• formułujemy błędne koncepcje;
• rozumujemy w oparciu o uprzedzenia zawarte we własnym punkcie widzenia;
• myślimy egocentrycznie i irracjonalnie.

C – MUSZĘ SPRAWDZIĆ, CZY WIEM – zaczynamy:

• analizować logiczne przesłanki sytuacji czy pojawiającego się problemu;
• formułować jasne i precyzyjne pytania;
• sprawdzać dokładność i relatywność naszego toku rozumowania;
• odróżniać dane i informacje od wniosków;
• identyfikować uprzedzenia i stronnicze przekonania;
• zauważać, kiedy nasz punkt widzenia jest stronniczy, oparty na naszym własnym interesie.

D – WIEM, ŻE NIC NIE WIEM – na tym etapie:

• nie spieszymy się, wykorzystujemy nasz czas do maksimum;
• na rozwiązanie problemu poświęcamy cały dzień – przynajmniej;
• prowadzimy dziennik swoich przemyśleń;
• ćwiczymy różne strategie myślenia;
• podejmujemy ważne decyzje wtedy, kiedy są one konieczne;
• kształtujemy i modyfikujemy swój charakter;
• negocjujemy ze swoim ego;
• redefiniujemy postrzeganie rzeczywistości;
• wchodzimy w kontakt ze swoimi emocjami;
• analizujemy wpływ grup społecznych, w których funkcjonujemy na nasze życie.

Mam nadzieję, że udało się Państwu odnaleźć samego siebie w którejś z tych czterech postaw myślenia krytycznego. Bardzo rzadko zdarza się, żeby ktoś było tylko w jednej ćwiartce. Ważne jest jednak by uświadomić sobie, gdzie jestem najczęściej – jakie głosy i opinie słyszę o sobie, swoim zachowaniu od partnera, przyjaciół, znajomych z pracy, przełożonego?

Zachęcam do wykorzystania tego materiału do zabawy z uczniami – istnieje duże prawdopodobieństwo, że większość z nich będzie w pierwszej ćwiartce. Ten cykl to naturalny harmonogram rozwoju człowieka. Dzieci i młodzież zaczynają od pierwszego kroku, ważne jest jednak ukazanie im kolejnych etapów rozwoju myślenia krytycznego, aby nigdy nie pozostali na tym pierwszym