Olga Tokarczuk w “Czułym narratorze” napisała: “Świat jest tkaniną, którą przędziemy codziennie na wielkich krosnach informacji, dyskusji, filmów, książek, plotek, anegdot. Dziś zasięg pracy tych krosien jest ogromny (…). To – jak myślimy o świecie i – co chyba ważniejsze – jak o nim opowiadamy, ma więc olbrzymie znaczenie (…). Ten, kto ma i snuje opowieść – rządzi” (Tamże, s. 263).      Podczas zajęć języka polskiego postanowiliśmy snuć opowieści nie tylko o bohaterach literackich, ale nauczyć się korzystać z rad, które postaci literackie dają nam – czytelnikom, abyśmy stawali się krytycznymi myślicielami, którzy są uważnymi i aktywnymi obserwatorami chętnie badającymi przekonania, założenia i opinie.

Zajęcia zaczęliśmy od refleksji wokół tematu SNUCIA OPOWIEŚCI. Rutyna myślenia krytycznego MYŚL – KOMBINUJ – ODKRYWAJ pięknie zaprosiła dzieci do rozmowy o tym, zadając pytania:

1. Jak myślisz, co wiesz na ten temat?

Odpowiedzi dzieci:

Ciekawa opowieść to taka, która wciąga czytelnika w czytanie, słuchanie. Trzeba mieć dobry temat, aby snuć opowieść. Nie wolno opowiadać monotonnie.

2. Jakie masz pytania w związku z tym tematem?

Czy snucie ciekawej opowieści jest trudne? Czy to umiejętność wrodzona, czy można się jej nauczyć? Jaki temat jest dobry, by snuć ciekawą opowieść? Co zrobić, żeby zaciekawić swoją opowieścią?

3. Co sprawia, że chcesz zgłębić ten temat? Co cię intryguje, zaciekawia, co chcesz rozwinąć?

Chcę nauczyć się ciekawie opowiadać. Chcę nauczyć się zaciekawiania opowieścią od samego początku. Jak napisać opowieść, żeby była zabawna.

W kolejnej części lekcji dzieci wyruszyły do świata niezwykłej historii, którą opowiada panda Tafla – bohater książki “Niezwykłe opowieści pandy”. Panda uczestniczy w życiu bohaterów w dyskretny sposób, pomagając im zrozumieć ważne dla nich sprawy, rozwiązać problemy. Ale nie poprzez mówienie wprost, ale snując opowieść, która odnosi się do życia bohaterów. Do tematu o SNUCIU OPOWIEŚCI wybrałam historię “Wielki ciężar”… “Dwóch wędrownych mnichów dotarło do miasta. Napotkali młoda kobietę, która nie mogła wysiąść ze swojej lektyki. Deszcze utworzyły wielkie kałuże i kobieta nie mogła przez nie przejść, ponieważ nie chciała zabrudzić swoich jedwabnych szat (…). Młodszy mnich spojrzał na kobietę i minął ją bez słowa. Starszy szybko ją podniósł, wsadził sobie na plecy, przeniósł przez wodę i postawił po drugiej stronie”. Za to, co zrobił nie otrzymał żadnych podziękowań. Nie dawało to spokoju młodszemu mnichowi, co wyraził słowami oburzenia o jej samolubności i niegrzeczności. Starszy mnich odrzekł mu na to: “- Ja tę kobietę odstawiłem wiele godzin temu (…). – Dlaczego ty ją ciągle nosisz?”.

Dyskusja wokół historii była bardzo ciekawa. Dzieci zwróciły uwagę na to, że panda tak opowiedziała tę historię, że po jej przeczytaniu chciało się tylko powiedzieć: dlaczego ta opowieść jest taka krótka? Chciały posłuchać kolejnych opowieści pandy, która nie tylko pięknie opowiadała, ale przede wszystkim nie pouczała, nie oceniała, nie była zła na zachowania bohaterów. Po prostu SNUŁA OPOWIEŚĆ, a krytyczni myśliciele z ciekawością wysłuchali historii, by potem stać się refleksyjnymi czytelnikami, którzy potrafią zadawać trafne pytania, a opinie wydawać dopiero po poznaniu wszystkich faktów.

Jakie cechy ma opowieść pandy? – zapytałam uczniów:

– porusza ciekawy temat: tu bezinteresowne pomaganie,

– jest inna niż wszystkie,

– ma intrygujące zakończenie, mądre pouczenie,

– mówi o wartości, jaką jest dobroć.

To tylko niektóre z odpowiedzi uczniów, których zachwyciła historia pandy wpleciona w życie bohaterów.

Jedna z uczennic powiedziała: “Snucie opowieści jest jak magia – czarujemy słowami”.

W jednej z klas tworzyliśmy przepis (na wzór kulinarnego) na dobrą opowieść. Uczniowie wymienili składniki:

– Łyżka dobrego tematu.

– Szklanka ważnych rozważań.

– Garść kreatywności pisarza.

– 2 łyżki wartości.

– Szczypta tajemniczości.

Zapraszajmy dzieci/młodzież do snucia opowieści. Zachęcajmy do bycia refleksyjnymi obserwatorami, którzy dostrzegają złożoność świata.